اعتراض به حجاب اجباری در ایران زمانی آغاز شد که ویدا موحد در دی ماه سال ۹۶ با نام رسانه ای دختر خیابان انقلاب به نشانه اعتراض در خیابان انقلاب تهران اقدام به آویزان کردن روسری خود به چوب کرد و تصویر آن تبدیل به یکی از تیترهای مهم جراید دنیا شد. موحد اندکی بعد دستگیر و به اتهام “تشویق مردم به فساد و فحشاء از طریق کشف حجاب” به یک سال زندان محکوم شد.
در دوره قبل از انقلاب اسلامی در ایران حجاب اختیاری بود. تا سال ۶۲ (4 سال بعد از انقلاب اسلامی) قانونی در زمینه لزوم رعایت حجاب اسلامی وجود نداشت.
اولین قانون حجاب، ماده ۱۰۲ قانون تعزیرات در سال ۱۳۶۲ بود اولین قانون حجاب، ماده ۱۰۲ قانون تعزیرات در سال ۱۳۶۲ بود که بعدا در سال ۱۳۷۵ به صورت تبصره‌ای به ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی الحاق شد. طبق این تبصره زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند به ۱۰ تا ۶۰ روز حبس یا جزای نقدی محکوم می‌شوند.
پس از اینکه در تاریخ دوم مهر ماه سال ۱۳۹۸، عربستان سعودی قانون آزادی عمل زنان در پوشش را به رسمیت شناخت، و نیز پایان حکومت داعش در عراق و سوریه، جمهوری اسلامی ایران به تنها کشوری بدل شد که هنوز قوانین حجاب اجباری اجرا می‌کند که مجازات تخطی از آن نیز تا ۷۲ ضربه شلاق و حبس می‌باشد و این شامل فعالیت در شبکه های اجتماعی نیز می شود. اگرچه حجاب اجباری در رژیم طالبان نیز پذیرفته شده است، اما هنوز زود است که بتوان در مورد آن اظهار نظر کرد.
هرچند حکم حجاب توسط رهبران دینی صادر شده است، ولی تعریفی از حجاب مناسب نیز در متون دینی وجود ندارد. مبنای اجباری شدن حجاب در ایران، سیاست و اقتدار ایدئولوژیک است تا آن جا که دامنه جبر را به اقلیت‌های غیرمسلمان، توریست‌ها و دیپلمات‌های خارجی نیز کشانده‌اند. چیزی که حتی در عربستان سعودی هم اعمال نمی‌شود.
فقط در ایران، عربستان یا عراق حجاب با رنگ سیاه یا چادر مترادف است. در مصر، مراکش، تونس، فلسطین، اردن، پاکستان، افغانستان و هند، زنان بدن یا موی خودشان را با پارچه‌هایی به رنگ روشن می‌پوشانند. حجاب در ترکیه، کشور همسایه، دوست و برادر ایران، اختیاری است.
ایران و عربستان سمبل حکومت‌های دینی هستند، اما ریاض دیپلمات‌های زن و یا همسران روسای دولت را به داشتن حجاب ملزم نمی‌کند. آنگلا مرکل صدراعظم آلمان هم حاضر نشد در سفر به عربستان سعودی شالی به سر بیندازد و با همان کت و شلوارهای همیشگی به ریاض رفت. اینکه مرکل روزی نیز به تهران برود، دستکم تا وجود پروتکل حجاب اجباری برای زنان خارجی، تصوری محال به نظر می‌رسد.
بر اساسِ آماری که توسط مؤسسه گَمان در سال ۲۰۲۰ منتشر شده‌است، ۷۲٪ مردم ایران مخالف حجاب اجباری هستند. در مقابل، ۱۵٪ موافق حجاب اجباری هستند. ۵۸٪ اعتقادی به حجاب ندارند، در حالیکه، ۲۶٫۶٪ به حجاب معتقد هستند. در این نظرسنجی بیش از ۵۰ هزار پاسخ‌دهنده شرکت کردند و حدود ۹۰٪ پاسخ‌دهندگان ساکن ایران بوده‌اند. یافته‌های این گزارش، دیدگاه افراد باسواد بالای ۱۹ سال ساکن ایران (برابر با ۸۵٪ افراد بزرگسال در ایران) را بازتاب می‌دهد و با سطح اطمینان ۹۵٪ و حاشیه خطای ۵٪ قابل تعمیم به این جمعیت است.
مسیح علی‌نژاد در اردیبهشت ۱۳۹۳ شمسی صفحه آزادی یواشکی زنان در ایران را در فیس‌بوک راه‌اندازی کرد که در آن زنان ایرانی عکس‌هایی از خودشان را منتشر کرده و دربارهٔ تجربه‌هایشان از نبود آزادی پوشش برای زنان ایرانی و آرزوها و خواسته‌هایشان در این مورد حرف می‌زنند. این صفحه بیش از ۱ میلیون دنبال‌کننده دارد.
چهارشنبه‌های سفید کارزاری اجتماعی با هدف مبارزه با حجاب اجباری در جمهوری اسلامی است که در سال ۱۳۹۶ توسط مسیح علی‌نژاد، بنیانگذار پویش آزادی‌های یواشکی، که آن هم جنبشی آنلاین با هدفی مشابه بود، با هدف آوردن اعتراضات به متن جامعه و خیابان پایه‌گذاری شد. مشارکت در این پویش بدین صورت است که زنان و دختران در حرکتی اعتراض‌آمیز با برداشتن حجاب از سر در اماکن عمومی ایران، نسبت به قانون حجاب اجباری اعتراض می‌کنند. بخش عمده ای از ویدیوها و تصاویر از داخل ایران تهیه می‌شوند اما برخی از آنها نیز از عربستان سعودی (که حجاب اجباری بعضاً در آنجا نیز رواج دارد) ارسال می‌گردند، همچنین پیام‌هایی از سراسر اروپا و ایالات متحده نیز در بین ویدیوهای ارسالی موجودند و زنان در سرتاسر جهان با ارسال ویدئو به حمایت از کارزار فوق پرداختند.
در حمایت از این کمپین، مورگان اورتگاس، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده طی یک پیام توئیتری در محکومیت بازداشت زنان معترض به حجاب اجباری، از هشتگ چهارشنبه‌های سفید استفاده کرد.
هرچند که حکومت اسلامی از افرادی که با بی حجابی مقابله می کنند حمایت می کند و مخالفت با حجاب اجباری سبب بازداشت افراد می شود، ولی ارسال تصاویر برای کارزار چهارشنبه های سفید، صفحه آزادی های یواشکی و مخافت با حجاب اجباری با استقبال زیادی روبرو شده است.
به عنوان مثال، شیما بابایی پیش از این بارها در ایران، از جمله به خاطر مخالفت با حجاب اجباری بازداشت و به احکامی از جمله حبس و جریمه نقدی محکوم شده است.
یا اتفاقی که در یک ویدئوی منتشر شده نشان داد که در یکی از خیابان‌های قم فرد روحانی به بهانه رعایت نشدن حجاب یک خانم، برای این زن ایجاد مزاحمت کرد.
ویدئوی منتشر شده نشان می‌دهد که این روحانی در جریان درگیری عصایش را بر سر زن می‌گوبد و زن نیز در واکنش عمامه روحانی را زیر پا له می‌کند ولی فقط این زن اکنون در بازداشت به سر می‌برد.
نخستین راهیابی تیم ملی هندبال زنان ایران به مسابقات جهانی، بار دیگر حجاب اجباری و محدودیت‌های آن را برجسته کرد و با پناهندگی یکی از بازیکنان همراه شد. شقایق باپیری پس از مسابقه آخر، دیگر در اردوی تیم و در هتل محل اقامت در والنسیا دیده نشد.
ملی‌پوش هندبال زنان ایران در یک ویدئو گفته که دلایل پناهندگی‌اش سیاسی نیست بلکه برای آینده ورزشی و پیشرفت خودش این تصمیم را گرفته است. شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی، این سخنان را ناشی از تحت فشار قرار گرفتن اعضای خانواده او می دانند.
کیمیا علیزاده، ملی‌پوش پیشین تکواندو ایران و برنده مدال برنز المپیک ۲۰۱۶ ریو در پی ترک ایران و ابراز علت پناهجویی خود در آلمان در یک پست اینستاگرامی نوشت: «من یکی از میلیون‌ها زن سرکوب‌شده در ایرانم که سال‌هاست هر طور خواستند بازی‌ام دادند. هر کجا خواستند بردند هر چه گفتند پوشیدم. هر جمله‌ای دستور دادند تکرار کردم. هر زمان صلاح دیدند، مصادره‌ام کردند. مدال‌هایم را پای حجاب اجباری گذاشتند و به مدیریت و درایت خودشان نسبت دادند.»
صبا کردافشاری ۲۲ سال دارد او نخست به دلیل مخالفت با حجاب اجباری در مرداد ۹۷ بازداشت و پس از شش ماه آزاد شد. بازداشت دوم در خرداد ۹۸ در خانه صورت گرفت و او در شهریور همین سال به اتهام “اشاعه فساد و فحشا از طریق کشف حجاب و پیاده‌روی بدون حجاب”، “فعالیت تبلیغی علیه نظام”، “اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور” به مجموعا ۲۴ سال حبس و محرومیت‌های اجتماعی محکوم شد.
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد در بیانیه آنها که در ژنو منتشر شد از نسرین ستوده به عنوان مدافع حقوق زنان یاد کرده و خواستار آزادی فوری او شدند. از حق انتخاب پوشش به عنوان یکی از حقوق پایه‌ای زنان سخن رفته است. نسرین ستوده، عضو کانون مدافعان حقوق بشر، کمپین یک میلیون امضا برای تغییر قوانین تبعیض‌آمیز علیه زنان، در سال ۲۰۰۸ میلادی برنده جایزه حقوق بشر «سازمان حقوق بشر بین‌الملل» شد. نسرین ستوده در تاریخ ۷ دی ۱۳۸۹ خورشیدی، به اتهام بی‌حجابی در ایران محاکمه شد.
دوبراوکا سیمونوویچ، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور خشونت علیه زنان درباره ادامه حبس نسرین ستوده گفته است که او به علت دفاع از حقوق بشر و به‌ویژه به علت دفاع از زنانی که علیه حجاب اجباری مبارزه می‌کنند، توسط مقامات قضایی محکوم و زندانی شده است.
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرده‌اند که نسرین ستوده در ژوئن سال ۲۰۱۸ از جمله به اتهام “تبلیغ فساد و فحشا” به ۳۸ سال زندان محکوم شده است.
با تمام تلاش های صورت گرفته در مخالفت با حجاب اجباری، ظهور پیامد های جبران ناپذیر در سلامت جامعه روز به روز نمایان می شود.
در ایران بسیاری از ورزش‌ها- مانند دوچرخه‌سواری- که انجام دادن آنها نیاز به حضور در عرصه عمومی دارد برای زنان ممنوع اعلام شده است. ممنوعیت دوچرخه‌سواری زنان در ایران آن‌قدر جدی است که حتی دختربچه‌ها هم نمی‌توانند برای رفتن به مدرسه از دوچرخه استفاده کنند. امری رایج در بسیاری از کشورها که موجب تحرک داشتن دانش‌آموزانی می‌شود که مدت‌زمان طولانی را پشت نیمکت‌های کلاس درس بی‌تحرک می‌نشینند.
علیرغم تمام هشدارهایی که کارشناسان حوزه سلامت در خصوص پیامدهای کم‌تحرکی زنان و دختران در ایران داشته‌اند، به نظر نمی‌رسد این هشدارها تغییری را در سیاست‌های حکومت ایران در خصوص ورزش زنان به دنبال داشته باشد.
برای حاکمان اسلامی ایران، حجاب اسلامی به نماد مقاومت در برابر کشورهای غربی و يکی از پايه های ضد امپرياليستی جمهوری اسلامی تبدیل شده است. حجاب در ایران به خط قرمزی بدل شده است که عبور از آن «بودن يا نبودن» نظام را به چالش می کشد.
